Met vierhonderd lierstarts wordt het wel eens tijd om te bekijken of het wel veilig is. Ik herinner me acht incidenten die ik niet in m’n logboek hoef na te zoeken omdat ze spannend genoeg waren om ze nooit te vergeten. Een paar waren levensgevaarlijk en ik heb gewoon enorm veel geluk gehad. In een paar andere gevallen heb ik gewoon adequaat gereageerd. In geen enkel geval heeft het iets uitgemaakt of ik een goed breukstukje, een parachute of een helm had. In één geval kunnen m’n wielen het verschil hebben gemaakt omdat ik heel laag hard over de grond scheurde en geen kans meer had om rechtop te komen. In één situatie was het nodig dat ik commando’s over de radio kon horen. Nog nooit zijn ongelukken voorkomen omdat iemand naar mij luisterde over de radio.
1. Ik had de kabel teruggevlogen voor m’n eerste trap. Ook al hing ik weer keurig recht richting lier, laag, de lierman trok niet waardoor de lus van de kabel naar beneden zakte, en ik natuurlijk ook. De lus viel om een boom heen en net op dat moment begon de lierman te trekken. Als ik niet gereleased had was ik vijftig meter boven de grond naar achteren getrokken.
2. Bij het terugdraaien raakte de kabel om één van m’n wieltjes, en de lierman trok. Ik kon pas releasen toen hij zag dat ik behoorlijk scheef getrokken werd, en de kracht eraf gooide.
3. Ik hing zo laag dat m’n release vóór de bottombar hing, zodat het automatische tweede lijntje in een bocht achter de bottombar hing. Dat merkte ik pas toen ik de bovenkabel releaste en de trekkracht op die onderste lijn kwam. De kracht van de lier op de lus om m’n bottombar heen maakte iedere beweging onmogelijk en ook releasen kon niet. De lierman kapte de kabel toen ik in een lockout dreigde te raken, ik maakte (erg laag boven de grond) een grote bocht waarbij de kabel achter me aansleepte en net niet een hekje meepakte, en ik landde op m’n wielen. Zonder meer de allergriezeligste.
Een andere keer sloeg m’n tweede lijntje op een rare manier om m’n bottombar heen zodat ik weer vastgeknoopt zat, maar die keer kon ik snel releasen en m’n handen gebruiken om de lus los te maken. Ik had geluk dat er geen lierman op de lier zat die heel snel en met erg veel kracht trok, want dan was het niet goed gekomen.
4. Het klittenband borgje dat aan m’n tweede lijntje zat sloeg om het touwtje van m’n harnasrits, dus toen ik op een paar honderd meter hoogte boven de lier releaste bleef ik via m’n voeteneind gewoon aan de kabel vastzitten. Ik kon er absoluut niet bij om de boel van me af te snijden, en die honderden meter kabel aan m’n voeten waren ook te zwaar om er iets aan te doen. De lierman kapte de kabel, en ik had kleine bochtjes moeten draaien om naar beneden te komen. In m’n paniek maakte ik juist een grote bocht, maar gelukkig bleef de kabel nergens achter haken.
5. Twee keer werd ik (vrij langzaam) naar achteren/beneden getrokken bij het uitvliegen, omdat de trommel vastliep. Beide keren releaste ik en was er niks aan de hand, ware het niet dat de laatste keer mijn release kennelijk niet was geslaagd. Op het exact zelfde moment dat ik dacht te releasen, kapte de lierman de kabel. Omdat ik geen trekkracht meer voelde meende ik vanzelfsprekend dat m’n release had gewerkt, dus ik was me er niet van bewust dat ik nog een paar honderd meter kabel meesleepte. Een grote bocht over mais en hekjes liet me toch weer intact, meer geluk dan wijsheid.
6. Na eindeloos trappen om hoogte te winnen, lukte het dan toch eindelijk om een paar honderd meter te bereiken. Terwijl ik aan het uitvliegen was kreeg ik plotseling het dringende commando om te releasen. Dat deed ik, en ik draaide zelf weer terug naar het veld, waar ik een politiehelikopter precies onder me door zag komen (ik zat ver onder de vijfhonderd meter!).
Mijn conclusie: (trap)lieren kan gevaarlijk zijn en je moet er zoveel mogelijk aan doen om ongelukken te voorkómen. Dat doe je met deugdelijk materiaal, goeie afspraken over procedures, en vaardigheid en oplettendheid en slimme oplossingen voor vaak voorkomende problemen (schuiflijntje, klittenbandje, stijve tussenlijn, gewicht aan de kabelchute, radio).
We hebben ook een aantal zaken die ertoe dienen om de gevolgen van een incident, dus als er iets misgaat, minder ernstig te maken: parachute, helm, breukstukje, radio, wielen of skids, en dergelijke. Dat zijn geen zaken die een incident kunnen voorkómen. Ze kunnen wel ervoor zorgen dat je met de schrik vrijkomt in plaats dat je eindigt als politiedossier. Dus wel zinvol, maar van een andere orde dan het zorgen voor veiligheid.
